Sprawdź dla jakich usług transportowych taka stawka przysługuje?
1. Sprzedaż towarów lub usług poza granicami UE
W art. 83 ustawy o podatku VAT wyliczone są te towary oraz usługi, które jako odstępstwa od reguł są opodatkowane stawką VAT wynoszącą 0%.
W punkcie 21 ww. artykułu zastosowanie znajdują również te usługi, które dotyczą nie tylko eksportowania towaru, ale również są z nim w prostej linii związane, jak na przykład:
- usługi związane z eksportem danego towaru w postaci pakowania, transportowania do punktów tworzenia dystrybucji zbiorowej, magazynowania, przeładowania, określania ciężaru, przeprowadzania kontroli i nadzoru bezpieczeństwa przesyłek oraz
- usługi wykonywane w ramach zawarcia umowy z brokerem, agencją, w formie zlecenia lub pośredniczenia, które dotyczą towarów podlegających eksportowi.
Zgodnie z tą regulacją prawną świadczenia realizowane przez przedsiębiorstwa uczestniczące w transporcie bądź przechowywaniu czy pakowaniu towarów, a także usługi oferowane przez wielorakie podmioty pośredniczące, przedstawicieli czy agencje celne, są również objęte VAT-em w wysokości 0%.
Interpretację przepisów dotyczących korzystania z zerowej stawki VAT dla usług będących pomocniczymi dla eksportu towarów przeprowadził Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w oświadczeniu IBPP2/4512-476/16-3/IK. wydanym dnia 3. października 2016 roku. Podstawę do interpretacji stanowiła firma, która zajmowałam się dokonywaniem świadczeń w postaci pakowania i umieszczania maszyn w pojemnikach. Następnie przewóz odbywał się na teren USA. Przedsiębiorstwo nie dysponuje pismami dotyczącymi eksportu, ponieważ nie brało bezpośredniego udziału w transportowaniu towaru. Firma posiada natomiast świadczenia, w których podmiot korzystający z usługi informował o tym, że maszyny zostaną eksportowane, kopię międzynarodowego listu przewozowego oraz dokument, w którym usługobiorca potwierdza dotarcie towaru do punktu docelowego. Na tej podstawie dyrektor Izby Skarbowej stwierdził co następuje:
„(…) Analizując okoliczności faktyczne sprawy w kontekście obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa stwierdzić należy, że usługi świadczone przez Wnioskodawcę są bezpośrednio związane z samym towarem będącym przedmiotem eksportu. Zdaniem organu, przymiot bezpośredniości występuje w sytuacji opisanej we wniosku. Towar (maszyna) zapakowany i zamontowany przez Wnioskodawcę w kontenerach będzie docelowo przedmiotem eksportu. Jednakże dla zastosowania preferencyjnej stawki Wnioskodawca powinien posiadać stosowne dokumenty, tj. takie z których będzie wynikać, że ww. czynności zostały wykonane przy zachowaniu warunków określonych w analizowanym przepisie oraz konieczne jest aby czynności te były związane z realizowaną dostawą eksportową. (…)
(…) Wnioskodawca świadczy usługę pakowania towaru bezpośrednio związaną z eksportem tego towaru. Wnioskodawca z uwagi, że nie jest podmiotem dokonującym eksportu towaru, a jedynie podmiotem dokonującym pakowania, nie będzie posiadał oryginałów dokumentów potwierdzających procedurę eksportu. Jednakże, posiadane przez Wnioskodawcę dokumenty tj. powiadomienie zlecającego usługę o tym, że towar zostanie poddany procedurze eksportowej w złożonym zleceniu wykonania usługi, kopia dokumentu CMR oraz poświadczenie zlecającego, że towar dotarł do kraju przeznaczenia mogą być dokumentami, na podstawie których możliwe jest zastosowanie stawki podatku VAT w wysokości 0%.
Przy czym należy zastrzec, że dokument poświadczający, że towar dotarł do kraju przeznaczenia powinien być powiązany z konkretną usługą jaką Wnioskodawca wyświadczył, a która jest związana bezpośrednio z eksportem towaru tj. poświadczenie zlecającego, że towar dotarł do miejsca przeznaczenia powinno być przyporządkowane do konkretnej faktury, którą Wnioskodawca wystawia swojemu kontrahentowi (zlecającemu), a która dokumentuje usługi opodatkowane stawką VAT w wysokości 0%. (…)”
Dla uzasadnienia warto podkreślić, że art. 83 ust. 2 wyraźnie mówi o tym, że korzystniejsza stawka VAT odnosi się do usług wymienionych w art. 83 ust. 1 pkt. 7-18 oraz 20-22, tylko jeśli firma wykonująca usługę posiada komplet świadectw pisemnych, które jednoznacznie wskazują na to, że usługa została zrealizowana zgodnie z wymogami zawartymi w tym fragmencie przepisu.
W każdym razie prawo nie określa dokładnie, jaki rodzaj pism i dokumentów stanowiłby wystarczające poświadczenie. Dlatego należy dokonać wszelkich starań, by należycie kompletować wszelkie poświadczenia tak, by były one jednoznaczne dla organów przeprowadzających kontrolę. Jako że przepisy prawne nie precyzują, co uchodzi za dowód wystarczający, podatnik powinien zbierać wszystkie papiery, które potwierdzają powiązanie pomiędzy świadczeniami dokonywanymi przez daną agencję celną lub związanymi z ubezpieczeniem a przewożeniem towarów podlegających eksportowi poza terytorium Unii Europejskiej.
Zapis w art. 83 ust. 14 pkt 4 ustawy dawał możliwość ministrowi ds. finansów publicznych do określenia wymogów, jakie objęłyby ten rodzaj dokumentacji. Pełniący funkcję ministra nie zdecydował się jednak na to rozwiązanie.
Dlatego w rzeczywistości to osoba korzystająca z preferencyjnej stawki VAT-u musi sama wybrać, które dokumenty będą wystarczającym uzasadnieniem na to, że posiada ona taką możliwość zgodnie z warunkami, jakie są zawarte w prawie.
Instytucje przeprowadzające kontrolę podatkową mogą więc zanegować słuszność skorzystania z VAT-u wynoszącego 0 %, jeśli podatnik nie będzie dysponował odpowiednimi dokumentami, poza fakturami, zaświadczającymi o tym, że zrealizował on usługę zgodnie z wymogami stawianymi przez art. 83 ust. 1 pkt 7-18 i 20-22. Takie stwierdzenie wydał Naczelny Sąd Administracyjny w orzeczeniu wydanym 3 października 2014 roku, sygn. akt I FSK 1495/13, tłumacząc swoją decyzję tym, że choć obowiązek wystawianego oskarżenia należy zasadniczo do organów zajmujących się podatkami, to zostaje on przeniesiony na osobę odprowadzającą podatek, jeśli wykorzystuje ona korzystać z pewnych opłacalnych dla siebie możliwości prawnych. Dlatego w takiej sytuacji korzystający z preferencyjnej stawki VAT musi udowodnić, że ma do tego prawo.
Według organów sądowych, nawet gdyby nie został nałożony obowiązek wynikający z art. 83 ust. 2 ustawy, to osoba fizyczna chcąca mieć możliwość skorzystania z VAT-u w wysokości 0% i tak musiałaby dowieść, że zrealizowała usługi, które objęte zostały, jako odstępstwo od reguły, tą właśnie stawką.
2. Eksport towarów między krajami
Ta sama kwestia obejmuje usługi związane z przewozem towarów poza kraj. Podatek VAT przypisany usłudze związanej z eksportem wynosi 0% (art. 83 ust. 1 pkt 23 ustawy o VAT).
Wyszczególnienie tych usług, które zostały określone związane z eksportem towarów między państwami, znajduje się w art. 83 ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku VAT, a należy do nich transport produktów:
a) z punktu początkowego na terenie kraju do miejsca docelowego, które znajduje się poza granicami UE,
b) z punktu początkowego znajdującego się poza granicami UE do miejsca docelowego, czyli kraju członkowskiego
c) z punktu początkowego poza granicami UE do punktu docelowego poza granicami UE, jeśli droga przewozu towarów prowadzi przez teren kraju,
d) z punktu początkowego do kraju należącego do Unii Europejskiej innego niż obszar kraju do punktu docelowego znajdującego się poza UE lub z punktu początkowego poza granice UE do punktu docelowego na terenie kraju należącego do Unii Europejskiej innego niż na terenie kraju, gdy droga przewozu towarów prowadzi przez teren kraju
(…) Wykładnia rozszerzająca tego przepisu, która obejmowałaby usługi, które nie są świadczone bezpośrednio na rzecz eksportera, importera lub odbiorcy takich towarów, mogłaby oznaczać dla państw członkowskich oraz zainteresowanych podmiotów ograniczenia trudne do pogodzenia z określonym w art. 131 dyrektywy 2006/112 prawidłowym i prostym zastosowaniem zwolnień z VAT.
(…) Ponadto, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału, zwolnienia z VAT należy interpretować w sposób ścisły, gdyż stanowią one odstępstwo od zasady ogólnej, zgodnie z którą VAT jest pobierany od każdej odpłatnej dostawy towarów i każdego świadczenia usług dokonywanych przez podatnika (…).
(…) W związku z tym z brzmienia i celu art. 146 ust. 1 lit. e) dyrektywy 2006/112 wynika, iż przepis ów należy interpretować w ten sposób, iż istnienie bezpośredniego związku oznacza nie tylko, że dane świadczenia usług, z uwagi na ich przedmiot, przyczyniają się do rzeczywistego przeprowadzenia transakcji eksportu lub importu, ale także, że usługi te są świadczone bezpośrednio na rzecz, odpowiednio, eksportera, importera lub odbiorcy towarów określonych w rzeczonym przepisie. (…) „
Informacji udzieło biuro rachunkowe gdynia