Bezdech senny to bardzo poważne zagrożenie dla zdrowia i życia, dlatego nie można ignorować jego objawów. Dolegliwość nie tylko zakłóca ciągłość snu, ale prowadzi do poważnych zmian ogólnoustrojowych, zwiększając ryzyko rozwoju różnego typu schorzeń. Jak sobie z nim radzić?
Co to jest bezdech nocny i jakie ma przyczyny?
Bezdech nocny, w terminologii medycznej określany jako obturacyjny bezdech senny, to zaburzenie będące efektem utrudnionego przepływu powietrza przez drogi oddechowe na wysokości gardła. Na skutek zwężenia lub zablokowania ich światła w czasie snu wielokrotnie pojawiają się epizody zatrzymania oddechu lub jego znacznego spłycenia. Choroba pojawia się przede wszystkim u osób dorosłych, bezdech nocny u dziecka występuje sporadycznie i najczęściej wiąże się z przerostem migdałków.
Przyczyną bezdechów sennych jest spadek napięcia mięśni, które odpowiadają za utrzymanie drożności dróg oddechowych. Do czynników predysponujących do ich wystąpienia zalicza się:
- otyłość – przede wszystkim duży obwód szyi (uciskająca gardło tkanka tłuszczowa zwęża jego średnicę),
- skrzywienie przegrody nosowej,
- przerost migdałków podniebiennych,
- zmiany anatomiczne w obrębie czaszki i twarzy.
Bezdech częściej dotyka mężczyzn niż kobiety – szacuje się, że cierpi na niego nawet co czwarty mężczyzna po 40. roku życia. Sprzyja mu palenie papierosów i spożywanie alkoholu (zwłaszcza w godzinach wieczornych), który powoduje nadmierne rozluźnienie tkanki mięśniowej, co zwiększa skłonność do jej zapadania.
Bezdech nocny – objawy
Najbardziej rozpoznawalny objaw bezdechu sennego stanowi chrapanie. Co charakterystyczne jest ono głośne i bardzo uporczywe, a w pewnym momencie się urywa – to znak, że doszło do zablokowania przepływu powietrza. Przerwa w oddychaniu powoduje wybudzenie ze snu, któremu towarzyszy często uczucie ucisku w klatce piersiowej i duszenia. Zwykle przebudzeń tego typu chory nie pamięta, jednak zaburzenia ciągłości snu mają widoczne skutki. Powodują:
- chroniczną senność i zmęczenie w ciągu dnia,
- problemy z pamięcią i koncentracją,
- poranne bóle głowy,
- problemy z potencją.
Powyższe dolegliwości trudno jednoznacznie powiązać z bezdechem, dlatego bezcenna jest obserwacja bliskich, którzy często jako pierwsi zauważają niepokojące objawy bezdechu nocnego u swoich partnerów.
Zdecydowanie nie należy ignorować dolegliwości, jaką jest bezdech nocny. Skutki choroby mogą być bardzo groźne. Zwiększone ryzyko wypadków komunikacyjnych jedynie otwiera listę zagrożeń, na której znajdują się poważne powikłania zdrowotne (np. nadciśnienie tętnicze) będące efektem permanentnego niedotlenienia organizmu.
Jak wygląda badanie bezdechu nocnego?
W rozpoznaniu bezdechu nocnego wykorzystuje się poligrafię, czyli badanie snu. Pacjent zostaje podłączony do specjalnego urządzenia (poligrafu), które ocenia ciągłość snu i płynność przepływu powietrza przez drogi oddechowe. Podczas badania poligraficznego sprawdzany jest także poziom wysycenia krwi tlenem, czyli saturacja. Jej obniżenie jest bowiem typowe dla pacjentów zmagających się z bezdechami nocnymi i stanowi ważny czynnik diagnostyczny.
Niewielu pacjentów wie, że poligrafię można przeprowadzić we własnym domu – nie zaś, jak jeszcze do niedawna, w szpitalu czy w specjalistycznej przychodni. Taką usługę oferuje BRANDvital. Pacjent dostaje od specjalisty odpowiednio ustawione urządzenie i wskazówki co do jego obsługi, a następnie podłącza je przed zaśnięciem. Poligraf zbiera niezbędne dane, które następnie są przekazywane lekarzowi stawiającemu diagnozę.
Aparat CPAP – sposób na bezdech senny
Podstawową metodą leczenia bezdechów nocnych jest stosowanie aparatu CPAP. To proste w obsłudze urządzenie wyposażone w maskę, które wtłacza powietrze do dróg oddechowych pod dodatnim ciśnieniem. Dzięki temu utrzymuje je w stanie otwarcia, co gwarantuje możliwość swobodnego oddychania i spokojnego snu przez całą noc. Niweluje dzięki temu wszystkie objawy i następstwa choroby, znacznie poprawiając jakość codziennego funkcjonowania oraz ogólna kondycję zdrowotną. Aparat na bezdech nocny można dobrać bezpośrednio po otrzymaniu wyników badania snu.
Do dyspozycji mamy aparaty generujące stale ciśnienie oraz modele automatyczne (autoCPAP/APAP), które dostosowują swoją pracę do występujących zdarzeń oddechowych, samoczynnie regulując ciśnienie w założonym zakresie.
Innym sposobem na bezdech nocny może być korzystanie z indywidualnie dopasowanego aparatu wewnątrzustnego, który, zależnie od wariantu, wysuwa żuchwę lub pociąga język, zapewniając w ten sposób drożność dróg oddechowych. Takie rozwiązanie zaleca się osobom, które z jakichś względów nie mogą korzystać z aparatu CPAP.