W ostatnich latach cukrzyca zbiera ogromne żniwo – na całym świecie liczba przypadków cukrzycy zbliża się do liczby pół miliarda przypadków, zaś w samej Polsce na cukrzycę choruje ponad 3 miliony osób. Około 1/3 osób nie jest świadoma swojej choroby, co czyni je bardziej narażonymi na rozwój powikłań cukrzycy. W ostatnich latach liczba przypadków cukrzycy uległa potrojeniu – a prognozy na kolejne lata są równie pesymistyczne. Jak zahamować lawinowy wzrost zachorowań na cukrzycę? Odpowiedzią jest odpowiedni styl życia, ze szczególnym uwzględnieniem diety. Jaka jest najskuteczniejsza dieta?
Dieta w cukrzycy – leczenie i profilaktyka
Cukrzyca to choroba dietozależna, a zatem niewłaściwa dieta przyczynia się do rozwoju choroby, zaś dieta zbilansowana w odpowiedni sposób może zapobiegać cukrzycy, a także skutecznie wspomagać farmakoterapię choroby. O jakiej diecie mowa?
Wiele osób kojarzy dietę cukrzycową z koniecznością ograniczenia spożycia cukru. I słusznie – cukier to najmniej pożądany składnik w diecie dla cukrzyka. Niestety – cukier najczęściej utożsamiany jest z białymi kryształkami dosypywanymi do herbaty, a także słodyczami. Nie każdy ma świadomość, że cukier dodawany jest do wielu produktów spożywczych – jest to tzw. cukier ukryty. Zazwyczaj wchodzi on w skład tych produktów, których nie posądzamy o wysoką zawartość lub uznawane są za zdrowe. Przykłady? Soki owocowe, jogurty i serki homogenizowane, ketchup, sos do spaghetti czy płatki śniadaniowe. Dieta cukrzycowa nie powinna zawierać tego typu produktu. Ale cukier to nie jedyny węglowodan dostarczany z dietą – w tradycyjnej diecie każdy posiłek zawiera źródła węglowodanów. Dostarczamy ich z pieczywem, makaronami, strączkami czy owocami. Dieta cukrzycowa powinna eliminować jak najwięcej węglowodanów, także tych dostarczanych w naturalnych, nieprzetworzonych produktach. A jeśli już węglowodany znajdą się w diecie – powinny to być węglowodany złożone, o niskim indeksie glikemicznym. W komponowaniu diety dla cukrzyca pomocne okażą się zatem tabele indeksu glikemicznego, ale i tak najlepiej jest powierzyć komponowanie takiej diety dietetykowi. Specjalista dopasuje dietę pod kątem kaloryczności oraz zawartości mikro – i makroskładników tak, aby umożliwić wyrównanie parametrów biochemicznych we krwi. Dobrze ułożona dieta cukrzycowa umożliwia nawet znaczne zredukowanie dawek stosowanych leków.
Dla kogo dieta?
Dieta o zmniejszonej podaży cukrów jest zalecana każdemu, kto chce zadbać o zdrowie. Węglowodany sprzyjają rozwojowi stanów zapalnych, nadwagi, insulinooporności – a to ostatecznie prowadzi do rozwoju wielu chorób przewlekłych, nie tylko cukrzycy. Dieta cukrzycowa wskazana jest zatem każdemu, kto chce zadbać o zdrowie. Szczególnym wskazaniem do stosowania takiej diety jest już zdiagnozowana cukrzyca lub insulinooporność, a także występowanie cukrzycy w rodzinie. Specjalnego modelu żywienia wymagają ponadto te osoby, u których występują objawy sugerujące zaburzenia gospodarki węglowodanowej:
– przyrost masy ciała
– senność i zmęczenie
– świąd skóry
– infekcje układu moczowego
– wzmożone pragnienie
– częste oddawanie moczu (zwłaszcza nocą)
Dla pewności raz do roku warto wykonać badanie poziomu glukozy na czczo – to proste badanie krwi pomoże zawczasu rozpoznać cukrzycę i wdrożyć odpowiednie leczenie, a także zahamować rozwój powikłań cukrzycy.
