Biorąc udział w konkursie czy loterii, warto mieć świadomość, że wygrywając, nie wzbogacimy się o całą deklarowaną przez organizatora kwotę. Jeśli w konkursie przewiduje się nagrodę o wartości 20 tys. zł, do naszej kieszeni trafi 18 tys. zł. Wartość wygranej zostanie pomniejszona o 10% zryczałtowany podatek. Kto i kiedy musi odprowadzić należny podatek od konkursu i gier losowych?
Podatek od wygranej – podstawa prawna
Zasady dotyczące odprowadzania podatku od konkursów, gier losowych i zakładów bukmacherskich reguluje ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa o PIT).
Zgodnie z powyższym dokumentem obowiązkiem odprowadzenia podatku objęty jest organizator gry (konkursu, loterii, zakładów). Należny podatek potrąca on od wypłaty wygrywającego na loterii czy w konkursie.
Zgodnie z polskim prawem wygraną w grze zalicza się do dochodu osoby fizycznej, który to dochód podlega opodatkowaniu na mocy ustawy o PIT. Powstaje w związku z tym obowiązek podatkowy, a osoba wygrywająca musi „oddać” podatek zryczałtowany w wysokości 10% wartości nagrody. Podatek płaci organizator gry, pomniejszając wygraną osoby, która brała udział w konkursie czy loterii. Jeśli konkurs przewiduje wygraną w postaci nagrody rzeczowej, zanim wygrywający ją otrzyma, musi wpłacić płatnikowi (organizatorowi konkursu) zryczałtowany podatek. Zakładamy, że wygrana w konkursie to samochód o wartości 500 tys. zł. Wygrywający musi zapłacić organizatorowi 50 tys. zł podatku, żeby otrzymać swoją wygraną.
Bezpieczeństwo przy obstawianiu zakładów
Warto mieć na uwadze, iż grający mogą sprawdzić kondycję finansową instytucji prowadzącej loterie, gry czy zakłady bukmacherskie w Biurze Informacji Gospodarczej. Weryfikując pośrednika (bukmachera czy instytucję organizującą loterię lub grę) można uniknąć straty wpłaconych środków oraz konsekwencji prawnych. Po bezpłatnym zarejestrowaniu się w serwisie infoKonsument.pl i wypełnieniu formularza rejestracyjnego, można pobrać raport o bukmacherach i sprawdzić ich wpisy. Znajdują się tam informacje o kondycji finansowej podmiotu, na podstawie której możemy określić czy jest on wypłacalny.
Poza sprawdzeniem czy organizator jest wypłacalny należy koniecznie sprawdzić czy posiada on odpowiednią licencję. Jeśli podmiotowi brakuje licencji Ministerstwa Finansów, nie należy obstawiać u niego zakładów. Pośrednicy niezatwierdzeni przez Ministerstwo Finansów mogą okazać się niewypłacalni, a gra u takich graczy grozi sankcjami prawnymi. Dlatego zawsze warto sprawdzić, czy podmiot otrzymał odpowiednie pozwolenia.
Podatek od wygranej w konkursie, loterii, zakładach bukmacherskich – różnice
Art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT przewiduje, że od przychodów uzyskanych z tytułu wygranych w konkursach uzyskanych w państwie członkowskim UE lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy. Jego wysokość wynosi 10% wygranej lub nagrody. Podatek ten pobiera się, nie pomniejszając przychodu o koszty jego uzyskania. Konsekwencje podatkowe nie obejmują zwycięzcy konkursu, ale organizatora, który staje się płatnikiem.
Konkurs z nagrodami pieniężnymi lub rzeczowymi musi mieć swój regulamin, a osoby biorące w nim udział, muszą go zaakceptować. Konkurs tym różni się od loterii promocyjnej i gry losowej, że nie ma w nim przypadkowości. Wygrany wybierany jest przez jury lub zdobywa nagrodę na podstawie najlepszego uzyskanego wyniku. Jeśli np. konkurs łączy się z losowością, czyli wygrywają 3 pierwsze miejsca, a pomiędzy resztę rozlosowuje się nagrody, wygrane uznaje się jako zwycięstwo w loterii, a nie w konkursie. Stosuje się więc zasady podatkowe odnoszące się do loterii.
Konkursy organizowane i emitowane przez środki masowego przekazu oraz konkursy z dziedziny nauki, kultury, sztuki, dziennikarstwa i sportu są zwolnione z podatku. O ile wartość wygranej nie przekracza 760 zł. Jeśli nagroda w konkursie jest wyższa niż ta kwota, podlega ona w całości opodatkowaniu 10% zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Całkowicie zwolnione z podatku są nagrody przyznawane za jubileusz, nagrody pracownicze i emerytalne. Dotyczą one stosunku pracy, dlatego nie podlegają tym samym zasadom co inne konkursy.
Podatkowi od konkursów nie podlegają również m.in. wygrane otrzymywane przez uczniów (w konkursach organizowanych na podstawie przepisów o systemie oświaty), nagrody z tytułu działalności na rzecz praw człowieka, za wybitne osiągnięcia z dziedziny nauki, kultury i sztuki oraz nagrody wypłacane przez Polski Komitet Olimpijski i Polski Komitet Paraolimpijski.
W przypadku wygranej w loterii kwota wolna od podatku (jednorazowa wartość wygranej) wynosi maksymalnie 2280 zł. Takie zwolnienie dotyczy wygranych w grach liczbowych, loteriach pieniężnych, grze telebingo, zakładach wzajemnych, loteriach promocyjnych, loteriach audiotekstowych (związanych z płatnymi połączeniami telefonicznymi lub SMS-ami) i fantowych.
Zakłady bukmacherskie (czyli zakłady wzajemne), które polegają na typowaniu wyników sportowych podlegają podwójnemu opodatkowaniu. Pierwszy 12% podatek płaci się od stawki zawartego układu. Drugi – podatek od wygranej pobierany jest przy większych wygranych, przekraczających kwotę 2280 zł. Należna opłata podatkowa wynosi, tak samo jak w przypadku konkursów i loterii, 10% od całej wygranej kwoty. Oznacza to, że jeśli wygramy np. 5000 zł, zapłacimy 500 zł podatku, a nie tylko 272 zł podatku od nadwyżki. Podatek za wygraną w zakładach bukmacherskich odprowadza się przy każdej wygranej przekraczającej 2280 zł (ta kwota nie stanowi rocznego limitu wygranych). Organizator zakładów potrąca od wygranej należny podatek i przekazuje go Urzędowi Skarbowemu.
Jak zapłacić podatek od wygranej?
Wygrywający nie musi zaprzątać sobie głowy odprowadzaniem stosownego podatku. To na organizatorze konkursu czy zakładów spoczywa obowiązek zapłacenia należności podatkowych. Płatnik, czyli organizator pobiera zryczałtowaną kwotę od wygranej, a następnie przekazuje ją do Urzędu Skarbowego według miejsca zamieszkania lub siedziby prowadzenia działalności (jeśli płatnik nie jest osobą fizyczną). Należną kwotę zryczałtowanego podatku płatnik musi przelać na konto US do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, kiedy organizator pobrał podatek. Podmiot przeprowadzający konkurs przesyła również nagrodzonemu uczestnikowi deklarację PIT-8C. Formularz powinien trafić do wygrywającego do końca lutego roku następującego po tym, w którym miejsce miała wygrana. PIT-8C przesyłany jest do wygrywającego jedynie informacyjnie.
Osoba wygrywająca nie tylko nie musi samodzielnie odprowadzać podatku, ale również nie uwzględnia uzyskanego przychodu z tytułu wygranej w rocznym zeznaniu podatkowym.
Sytuacja, w której wygrywający nie musi płacić podatku, dotyczy wyłącznie osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz przedsiębiorców prowadzących działalność pozarolniczą. Jeśli zwycięzcą konkursu jest przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą, musi on opodatkować nagrodę jako przychód uzyskany z działalności. O ile wygrana ma związek z prowadzoną firmą.
Podatek od wygranej musi zapłacić podatnik, który zdobył nagrodę pieniężną lub rzeczową poza granicami kraju. Wygraną musi wykazać w zeznaniu podatkowym oraz samodzielnie odprowadzić podatek niezależnie od wysokości wygranej kwoty. W przypadku konkursów zagranicznych nie obowiązują limity zwolnione z podatku. Może się również okazać, że regulamin konkursu przewiduje konieczność zapłacenia podatku również w kraju organizującym ten konkurs. Trzeba się wtedy liczyć z podwójnym opodatkowaniem.
Jaki jest podatek od wygranej?
Podatek od wygranej wynosi 10% wartości nagrody. W przypadku środków pieniężnych organizator pomniejsza kwotę wypłacaną wygranemu o 10% zryczałtowany podatek. Jeśli nagrodą są rzeczy materialne, jak np. samochód, sprzęt AGD, itp. organizator wycenia je i pobiera od wygrywającego stosowną opłatę. Dopiero wtedy, kiedy otrzyma od niego należną kwotę (stanowi ona 10% wartości danej rzeczy), organizator wydaje wygrywającemu nagrodę.
Nie każda wygrana jest objęta podatkiem. Zdarza się jednak, że nagroda podlega podwójnemu opodatkowaniu. Taka sytuacja może mieć miejsce w przypadku konkursu zagranicznego. Przed przystąpieniem do gry warto więc zapoznać się dokładnie z regulaminem.
Hazard może prowadzić do uzależnienia i nieść ze sobą konsekwencje jak każde inne uzależnienie. Hazard stwarza wysokie ryzyko straty finansowej. Nadmierna gra niesie ze sobą potencjalne zagrożenie dla zdrowia.
Źródła:
- https://e-prawnik.pl/artykuly/opodatkowanie-podatkiem-dochodowym-wygranych-w-konkursach.html
- https://businessinsider.com.pl/twoje-pieniadze/prawo-i-podatki/jaki-podatek-zaplacisz-od-wygranej-w-zakladach-bukmacherskich/7pjy6l4
- https://www.pit.pl/wygrane-podatek/konkurs-a-podatki-wygrane-922626
