Zespół Aspergera to jedno z wielu schorzeń, jakie współczesna medycyna wyróżnia w tzw. spektrum autyzmu. Zalicza się je do zaburzeń ogólnorozwojowych. Jest to delikatna odmiana tego poważnego schorzenia. Problemy osób chorujących na różne odmiany autyzmu wynikają z nieprawidłowego funkcjonowania mózgu. Nie poznano do tej pory dokładnie przyczyn, które wywołują zespół Aspergera. Aktualnie panuje hipoteza, że decydującą rolę odgrywają czynniki genetyczne.
Zespół Aspergera – najczęstsze objawy
Typowy obraz kilkuletniego dziecka z zespołem Aspergera to przede wszystkim malec, który stroni od kontaktów społecznych z innymi dziećmi. Może zadawać bardzo poważne i filozoficzne pytania odnoszące się do natury świata, a następnie kompulsywnie domagać się odpowiedzi. Pytania często powracają w niezmienionej formie, a maluch ponownie oczekuje wyjaśnień.
Częstym objawem jest też np. fiksacja na punkcie zegarka oraz tego, by wszystko działo się jak najbardziej punktualnie. Dziecko z zespołem Aspergera najchętniej bawi się w samotności i ma poważne problemy z dostosowaniem się do trybu szkolnej nauki. Często bywa agresywne – tak wobec siebie, jak i otoczenia. Zdolności intelektualne takiego dziecka z reguły nie odbiegają od normy. Często bywa, że taki maluch przejawia bardzo silne skłonności oraz talent w jednym kierunku, np. matematycznym lub muzycznym.
Zespół Aspergera u nastolatków
Starsze dzieci z problemami tego typu przejawiają dalej idące problemy z relacjami i komunikacją – mają poważny kłopot, gdy ktoś wyraża się metaforycznie, ironicznie lub aluzyjnie. Osoby, dotknięte zespołem Aspergera skupiają się wyłącznie na dosłownym rozumieniu słów. Nie potrafią też myśleć w sposób kilkutorowy oraz elastyczny. Zespół Aspergera nie oznacza jednak nieodwracalnego wyroku. Bardzo ważne jest, by postawić możliwie wcześnie trafną diagnozę. Umożliwi to podjęcie działań, mających na celu ułatwienie dziecku chorującemu na omawiane schorzenie integrację ze społeczeństwem.
Jak można leczyć zespół Aspergera?
Działania terapeutyczne, mające pomóc dzieciom z zespołem Aspergera mają potrójną postać. Dużo zależy od samych rodziców, tego jak będą reagować na niestandardowe zachowania swojej pociechy. Drugi kierunek pracy to zajęcia z profesjonalnie przygotowanym psychoterapeutą. Można też zdecydować się na farmakoterapię przy pomocy specjalnych leków – podobnych do specyfików, jakie podaje się osobom cierpiącym na padaczkę. O ile z pełnym przekonaniem można polecić dwie pierwsze formuły oddziaływania, o tyle leki psychotropowe w takim przypadku są jednak mocno dyskusyjnym rozwiązaniem – głównie ze względu na przykre i silne efekty uboczne.
Co mogą zrobić rodzice?
Na rynku można obecnie znaleźć całkiem dużą liczbę publikacji, adresowanych do rodziców, którzy chcą pracować w domu ze swoim dzieckiem, doświadczającym opisanych wyżej problemów. Są to na przykład specjalnie ułożone scenki społeczne. Maluch z zespołem Aspergera może dzięki nim poznać najczęściej występujące schematy sytuacji komunikacyjnych i przyswoić sobie odpowiednie strategie radzenia sobie z nimi. W tym miejscu warto wspomnieć o możliwościach, jakie dają zajęcia i ćwiczenia z integracji sensorycznej – często przynoszą bardzo dobre efekty o ile zastosujemy je odpowiednio wcześnie.
Co więcej może zrobić rodzic, gdy jego maluch cierpi na zespół Aspergera? Przede wszystkim dbać o stały rytm dnia, a także o to, by rodzinne życie było możliwie przewidywalne. Należy też komunikować się w możliwie prosty sposób – bez ironii, sarkazmu lub aluzyjnych treści. Nie warto też być agresywnym werbalnie lub karać bez ustanku za mniej typowe zachowania.
Leczenie zaburzeń ze spektrum autyzmu nie jest łatwe, nie oznacza to jednak, że nie możemy dążyć do poprawy jakości życia dzieci, które ich doświadczają. W każdym konkretnym przypadku warto skonsultować się dokładnie z psychiatrą oraz profesjonalnym psychoterapeutą.