Czy wiesz, że przysługują Ci prawa do odszkodowania, jeśli Twój pociąg się spóźnił? W artykule przeczytasz się jakie prawa ma pasażer opóźnionego pociągu i o jakie odszkodowanie może się ubiegać. Z tekstu dowiesz się jakie są podstawy prawne i w jaki przede wszystkim w jaki sposób należy złożyć wniosek o odszkodowanie.
Jakie są przepisy unijne w sprawie odszkodowania za opóźniony pociąg?
Co zrobić kiedy Twój pociąg spóźnił się 60 minut? Wówczas możesz starać się o odszkodowanie na podstawie prawa unijnego. Chodzi o rozporządzenie (WE) nr1371/2007 PE i Rady z dnia 23.10.2007r, która dotyczy praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym i dotyczy kwestii odszkodowań dla pasażerów w razie opóźnienia pociągu (więcej o rozporządzeniu dotyczącym opóźnienia pociągu przeczytasz tutaj: https://mubi.pl/poradniki/opozniony-pociag-odszkodowanie).
Na podstawie tych przepisów przysługuje Ci następujące:
- Opóźnienie wynoszące od 60 do 119 minut – 25% ceny biletu
- Opóźnienie wynoszące 120 minut lub więcej- 50% ceny biletu
Zwróćmy jednak uwagę na to, że w rozporządzeniu zaznaczono możliwość ustalenia minimalnego progu przez przewoźnika. Oznacza to, że poniżej tego progu nie dostaniemy odszkodowania. Prawo mówi, że nie może być wyższy niż 4 EUR. Jak można się domyślić przewoźnicy w Polsce stosują maksymalną wartość.
Co jest ważne!
Opóźnienie pociągu musi wynosić 60 minut lub więcej, przewoźnik musi podlegać prawu unijnemu i najważniejsze wysokość odszkodowania musi być wyższa od progu 4 EUR, o którym mówiliśmy wcześniej. Na korzyść pasażera działa fakt, że nie ma znaczenia powód opóźnienia. Czy jest winą przewoźnika czy sił innych, odszkodowanie nam przysługuje. Tutaj opieramy się na wyroku TSUE dotyczącego sprawy C509/11.
Pamiętajmy, że przewoźnik może nam proponować wypłatę w różnych formach (bonu, kuponu). Masz prawo do zwrotu gotówki, ale musisz zaznaczyć to we wniosku o odszkodowanie.
Kiedy mają zastosowanie przepisy dotyczące opóźnienia?
Musimy zwrócić uwagę, że przepisy te obowiązują w stosunku nie do wszystkich połączeń. Dotyczą one pociągów dalekobieżnych, Intercity (IC), Express Intercity Premium (EIP), Inter REGIO (IR , Expres Intercity (EIC), Twoje Linie Kolejowe (TLK) oraz połączenia międzynarodowe odbywające się w obrębie UE.
Dodatkowe prawa pasażera
Pamiętajmy w przypadku opóźnienia przewoźnik czy zarządca stacji ma obowiązek na bieżąco informować o przybliżonym czasie opóźnienia. Musi też na żądanie pasażera potwierdzić na bilecie, bądź wydać zaświadczenie o opóźnieniu pociągu. Co więcej jeśli czas opóźnienia wzrasta powyżej 60 min. przysługują nam dodatkowe prawa:
- Bezpłatne napoje i posiłki adekwatnie do czasu oczekiwania
- Zapewnienia bezpłatnego noclegu lub transportu między stacją a noclegiem- w tym przypadku musi być fizyczna możliwość i wskutek takiej konieczności potrzebny jest nocleg na jedną lub kilku nocy
- Jeśli awaria nastąpiła na trasie przysługuje nam bezpłatny transport na stację lub do miejsca gdzie przesiądziemy się do transportu zastępczego lub miejsca docelowego
Należy nadmienić, że przewoźnik musi zapewnić transport zastępczy, kiedy kontynuowanie podróży jest niewykonalne.
Kiedy nie mamy prawa do odszkodowania?
Tak jak wcześniej wymieniono – tylko tych przewoźników obowiązują te regulacje prawne. Nie mają one zastosowania do połączeń miejskich, podmiejskich czy też niektórych połączeń regionalnych. Pamiętajmy też, że do wartości 4 EUR odszkodowania nie są wypłacane.
W jaki sposób zgłosić wniosek o odszkodowanie
Aby otrzymać odszkodowanie musimy złożyć wniosek, w którym zamieszczamy swoje dane oraz wskazujemy jakiego połączenia dotyczy nasz wniosek. Tutaj pamiętajmy, że różni przewoźnicy mają różne warunki przyznania odszkodowania. Dlatego jeśli chcemy otrzymać gotówkę musimy jasno to wyrazić i podać numer swojego konta bankowego.
Wniosek można złożyć na wiele sposobów. Można wysłać tradycyjną pocztą lub złożyć na dworcu w specjalnej kasie przeznaczonej do reklamacji. Wydaje się jednak, że najlepiej wysłać pocztą elektroniczną na odpowiedni adres lub wypełnić formularz na odpowiedniej stronie internetowej przewoźnika. Ważne: przewoźnik ma miesiąc na rozpatrzenie reklamacji klienta!
Dochodzenie praw w oparciu o przepisy krajowe
Pomijając wyżej opisane regulacje unijne, każdy pasażer może dochodzić swoich praw w oparciu o przepisy krajowe. Opieramy się wówczas o ustawę z dnia 15 listopada 1984 r. Prawo przewozowe (Dz.U 2020.8). Wskazana ustawa uprawnia do roszczeń tych pasażerów, którym nie przysługuje prawo unijne np. Kolei Śląskich jak również tym, którym przysługuje prawo unijne. Nie ma tutaj żadnych przeciwskazań, żeby ubiegać się o odszkodowanie na podstawie prawa krajowego.
PAMIĘTAJ!
Zgodnie z art.62 ust.1:
Przewoźnik odpowiada za szkodę jaką podróżny poniósł wskutek przedwczesnego odjazdu środka transportowego.
Następnie zgodnie z art.62.ust.2:
Przewoźnik odpowiada za szkodę, jaką poniósł podróżny wskutek opóźnionego przyjazdu lub odwołania regularnie kursującego środka transportowego, jeżeli szkoda wynikła z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa przewoźnika.
To znaczy, że przysługuje nam odszkodowanie zarówno w sytuacji kiedy pociąg się spóźni , ale również jeśli odjedzie za szybko. Ważne, że w 2008 r. Trybunał Konstytucyjny uznał część art.62.ust.2 za niezgodny z Konstytucją RP. Według TK niezgodny z Konstytucją był następujący zwrot: „jeżeli szkoda wynikła z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa Przewoźnika”, pomimo powyższego orzeczenia, pasażer nadal musi wykazać związek przyczynowo – skutkowy między powstałą szkodą, a opóźnieniem pociągu. Więcej na temat uzyskiwania odszkodowania za opóźnienie dowiesz się na stronie mubi.pl
PODSUMOWANIE
- Na podstawie prawa unijnego możemy się ubiegać o odszkodowanie w wysokości 25% do 50% wartości biletu w zależności od czasu opóźnienia. Dotyczy to przewoźników (IC), (EIP), (EIC), (IR), (TLK).
- Pasażerowie innych linii mają prawo ubiegać się o odszkodowaniu w oparciu o prawo krajowe, a dokładnie na podstawie ustawy Prawo Przewozowe.