Zaprojektowanie placu zabaw to zawsze ogromne wyzwanie! Bez względu na to jakie masz doświadczenie i ile takich miejsc już stworzyłeś. Dlaczego? Twoimi klientami są dzieci oraz ich rodzice – jedni i drudzy mają swoje oczekiwania i swoje wizje tego miejsca. Dzieciom zależy na placu zabaw pełnym wysokich i skomplikowanych konstrukcji, na których będą mogli realizować najróżniejsze pomysły na szalone zabawy z rówieśnikami. Większość rodziców z kolei widziała by na placu zabaw urządzenia nie za wysokie, nie za szybkie i nie za skomplikowane – słowem: bezpieczne i… nudne (dla dzieci)! Jak zaprojektować plac zabaw, by zaspokajał potrzeby i spełniał oczekiwania obydwu stron? Podpowiadamy jakich zasad się trzymać, żeby bezpieczny plac zabaw był równocześnie inspirujący i aktywizujący.
Projekt placu zabaw – trzymaj się norm i przepisów!
Projektując plac zabaw dla danego inwestora należy uważnie wsłuchać się w jego oczekiwania i szczegółowo przeanalizować zarówno miejsce realizacji projektu, jak i grupę docelową – inaczej projektuje się bowiem osiedlowy plac zabaw, z którego korzystać będą dzieci w różnym wieku i z różnymi potrzebami, a inaczej plac zabaw dla przedszkola czy szkoły.
Każdy plac zabaw może być równocześnie ciekawy i zachęcający do podejmowania przez dzieci rozmaitych aktywności oraz bezpieczny. Wszystko, co jest niezbędne dla uzyskania takiego efektu, to: wiedza, doświadczenie i umiejętności projektanta, dostęp do maksymalnie szerokiej gamy urządzeń i konstrukcji oraz… bezwzględne trzymanie się przepisów i norm bezpieczeństwa.
Przepisy budowlane a plac zabaw
Bezpieczny plac zabaw to plac zabaw zgody z przepisami Ustawy o prawie budowlanym oraz Rozporządzenia w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Drugi dokument reguluje wszelkie kwestie związane z usytuowaniem placów zabaw w stosunku m.in. do innych obiektów, dróg i parkingów, dzięki czemu miejsce zabaw najmłodszych jest bezpieczne zarówno dla dzieci (w kontekście bliskości pojazdów mechanicznych i spalin), jak i osób mieszkających / pracujących w pobliżu placu zabaw (m.in. w kontekście poziomu i ewentualnej uciążliwości hałasu).
Norma bezpieczeństwa PN-EN 1176
Norma PN-EN 1176 to zbiór wytycznych dotyczących wyposażenia placów zabaw. W normie znajdziemy m.in. szczegółowy opis wymogów bezpieczeństwa, informacje o strefach bezpieczeństwa wokół urządzeń / konstrukcji oraz metody ich obliczania, wytyczne dotyczące sposobów prawidłowego instalowania i konserwacji urządzeń / konstrukcji oraz zasady ich bezpiecznego użytkowania (indywidualnego i grupowego). Wytyczne normy PN-EN 1176 zostały podzielone na kilkanaście części – każda dotyczy warunków obowiązujących podczas instalacji konkretnych rodzajów urządzeń / konstrukcji. Każdy element, który zdecydujesz się umieścić w projekcie placu zabaw powinien spełniać wszelkie wymogi normy PN-EN 1176.
Norma bezpieczeństwa PN-EN 1177
Norma PN-EN 1177 to zbiór wytycznych dotyczących doboru rodzaju nawierzchni bezpiecznej na plac zabaw. W normie znajdziemy szczegółowo opisane cechy nawierzchni naturalnych (darni / gleby, piasku, kory, wiórów i żwiru) oraz metody obliczeniowe, dzięki którym szczegółowo przeanalizujemy cechy nawierzchni syntetycznych pod kątem ich właściwości amortyzujących. Prawidłowa analiza wszelkich danych i cech nawierzchni bezpiecznych w kontekście zaplanowanych w ramach projektowanego placu zabaw urządzeń i konstrukcji (analiza musi uwzględniać zarówno współczynnik HIC, jak i wielkość stref bezpieczeństwa dla poszczególnych urządzeń / konstrukcji) – pozwoli na wybranie takiej nawierzchni, która zagwarantuje maksymalne bezpieczeństwo użytkownikom danego placu zabaw.
Regulamin placu zabaw – zasady muszą być jasne dla wszystkich!
Musimy mieć świadomość, że bezpieczeństwo na każdym placu zabaw nie zależy wyłącznie od nas! Nawet perfekcyjnie zaprojektowany i wykonany z dbałością o najdrobniejsze szczegóły plac zabaw nie będzie bezpieczny, jeśli jego użytkownicy nie będą wiedzieli w jaki sposób korzystać z poszczególnych urządzeń. Właśnie dlatego obowiązkowym elementem każdego placu zabaw jest regulamin – ogólnodostępny, zawierający niezbędne informacje, zasady i zakazy obowiązujące w danym miejscu rekreacji.
Bezpieczeństwo i regulamin placu zabaw
Ustawa o prawie budowlanym (art. 61 pkt 1) zobowiązuje właściciela i zarządcę obiektu budowlanego (plac zabaw jest miejscem, w którym zainstalowane są obiekty małej architektury, czyli urządzenia i konstrukcje zabawowe) do użytkowania go zgodnie z przeznaczeniem oraz utrzymywania w należytym stanie technicznym i estetycznym. O ile jasne jest, że właściciel / zarządca placu zabaw ma obowiązek wykonywania regularnych przeglądów i bezzwłocznego usuwania wszelkich usterek, o tyle użytkowanie przez niego placu zabaw może budzić pewne wątpliwości… Przecież właściciel i zarządca nie będą huśtać się na huśtawkach i kręcić na karuzelach!
Zaprojektuj bezpieczne zasady korzystania z placu zabaw
Nałożony na właściciela / zarządcę placu zabaw obowiązek użytkowania go zgodnie z przeznaczeniem oznacza, że powinni oni w maksymalnie czytelny i zrozumiały sposób przedstawić obowiązujące w danym miejscu zasady oraz sposoby korzystania z poszczególnych urządzeń realnym użytkownikom – dzieciom i ich opiekunom. Z kolei obowiązkiem dzieci i rodziców lub opiekunów jest zapoznanie się z regulaminem przed rozpoczęciem zabawy.
Szczegółowe określenie co wolno, a czego nie wolno robić na terenie placu zabaw oraz wskazanie bezpiecznych sposobów korzystania z urządzeń i konstrukcji to główne zadanie regulaminu placu zabaw. Dobrą praktyką jest zarówno opisywanie zasad, jak i ich przedstawianie ich w formie graficznej, która będzie w pełni zrozumiała również dla dzieci. Ponadto w regulaminie powinny się znaleźć informacje o zakazie spożywania alkoholu i palenia wyrobów tytoniowych na terenie placu zabaw, numery alarmowe oraz dane kontaktowe do właściciela, zarządcy lub administratora placu zabaw.
Podsumowanie
Projektowanie placów zabaw to zadanie wymagające wiedzy i doświadczenia oraz dostępu do najwyższej jakości materiałów i rozwiązań, pozwalających na tworzenie bezpiecznych konstrukcji i urządzeń. Konieczne jest zastosowanie obowiązujących norm bezpieczeństwa (PN-EN 1176 i PN-EN 1177) oraz postępowanie zgodne z wszelkimi wytycznymi znajdującymi się w Ustawie o prawie budowlanym. Najlepsi projektanci placów zabaw umiejętnie łączą i zaspokajają zarówno potrzeby dzieci, jak i ich dorosłych opiekunów, tworząc bezpieczne i inspirujące miejsca dla dzieci.
Za pomoc w napisaniu tekstu dziękujemy firmie Activeline z Lublina, producentowi nowoczesnych placów zabaw dla dzieci. To doświadczeni specjaliści, którzy udowadniają, że projektowanie placów zabaw, które są równocześnie bezpieczne i maksymalnie ciekawe jest możliwe!