Witamina D jest jedną z niewielu witamin wytwarzanych przez ludzki organizm. Powstaje w skórze pod wpływem promieni słonecznych. Wraz z dietą bogatą w wapń oraz regularną aktywnością fizyczną jest skutecznym środkiem w profilaktyce osteoporozy.
Co trzecia kobieta po 50. roku życia doznaje złamania osteoporotycznego. Osteoporoza – choroba powstająca nie tylko w wyniku postępującego ubytku masy kostnej, ale również w wyniku oddziaływania niżej wymienionych, samodzielnych i niezależnych od masy kostnej czynników ryzyka – najczęściej dotyczy kobiet po menopauzie, ale dotyka także mężczyzn – twierdzi prof. Janusz E. Badurski, przewodniczący Polskiej Fundacji Osteoporozy oraz ekspert programu „Zentiva – zmieniamy przyzwyczajenia”.
Dotychczas określono następujące czynniki ryzyka złamań osteoporotycznych:
– Zaawansowany wiek,
– Przebyte złamanie (tzw. niskoenergetyczne czyli osteoporotyczne) po 50. roku życia,
– Niska masa kostna,
– Obciążenie genetyczne (złamanie kości udowej u jednego z rodziców),
– Reumatoidalne zapalenie stawów,
– Długotrwałe leczenie glikokortykoidami (np. preparatami zawierającymi jako substancję czynną prednison),
– Drobna budowa ciała (wskaźnik masy ciała BMI poniżej 20),
– Palenie papierosów,
– Nadużywanie alkoholu.
Osteoporozie można w pewnym stopniu przeciwdziałać, modyfikując styl życia np. stosując urozmaiconą, bogatą w wapń i witaminę D dietę, zwiększając codzienną aktywność fizyczną, unikając nadużywania alkoholu i palenia tytoniu. Niedoceniana jest rola słońca, dzięki któremu w organizmie produkowana jest witamina D, odpowiedzialna za wchłanianie wapnia, jednego z najważniejszych elementów budulcowych ludzkiego szkieletu – dodaje prof. Badurski.
Korzystaj ze słońca
Witamina D ułatwia wchłanianie wapnia z przewodu pokarmowego i wbudowywanie go do kości, oraz zapobiega nadmiernemu wydalaniu go z moczem.
– Wykorzystaj okres letni, aby zapewnić swojemu organizmowi konieczną dawkę promieni ultrafioletowych. Już od 10 do 20 minut (zależnie od pory dnia i roku oraz wysokości geograficznej) codziennej kąpieli słonecznej może dostarczyć organizmowi witaminy D na cały dzień, a nawet może pozwolić na zgromadzenie jej zapasu.
– Jak najczęściej przebywaj na świeżym powietrzu. Wykorzystaj urlop na spacery i piesze wycieczki, gry towarzyskie na plaży czy w parku. Spędzanie całych dni w zamkniętych pomieszczeniach osłabia organizm.
– Wzbogać swoją dietę w pokarmy zawierające witaminę D takie, jak: tran i oleje rybne, ryby (łosoś, dorsz, tuńczyk, śledź, makrela, sardynki), wątróbka, jaja.
Nie zapomnij o wapniu
Wapń – podstawowy składnik mineralny kości – musi być dostarczany do organizmu z pożywieniem. U człowieka 99% całkowitego wapnia zmagazynowane jest w kościach i zębach. W momencie, kiedy w organizmie nie ma odpowiedniej ilości wapnia (np. z powodu zbyt małej ilości tego pierwiastka dostarczonej w pożywieniu lub zaburzonego wchłaniania z przewodu pokarmowego) uwalniany jest on z kości . Aby szkielet nie został osłabiony, ilość wapnia musi być stale uzupełniania. W ciągu doby osoba dorosła powinna spożywać produkty zawierające przynajmniej 1000 mg wapnia.
Cenne źródła wapnia – ilość wapnia na 100 g produktu
Mleko – 118 mg
Ser gouda 30% tłuszczu – 690 mg
Sardynki w oleju – 437 mg
Mak – 1400 mg
Łosoś – 325 mg
Jogurt naturalny – 237 mg
Ćwicz codziennie
Aktywność i wysiłek fizyczny stymulują przebudowę kości oraz zapobiegają utracie masy kostnej, dzięki czemu zmniejszają ryzyko wystąpienia osteoporozy. Natomiast brak ruchu (brak obciążenia szkieletu) powoduje demineralizację i osłabienie kości. Regularny wysiłek fizyczny poprawia także koordynację ruchów, przez co zmniejsza się ryzyko upadków. Nabywana podczas ćwiczeń masa mięśniowa utrzymuje szkielet we właściwej pozycji i chroni kości przed uszkodzeniami spowodowanymi upadkiem.
Do najczęściej zalecanych w profilaktyce osteoporozy form aktywności fizycznej zalicza się: marsze, biegi, jazdę na rowerze, aerobic, Tai Chi, siatkówkę, ćwiczenia siłowe oraz taniec.
Program na rzecz zmiany złych nawyków polskiego społeczeństwa „Zentiva – zmieniamy przyzwyczajenia” jest ogólnopolskim projektem edukacyjnym. Program realizuje misję firmy, której elementem jest podnoszenie jakości ludzkiego życia. Program buduje całościowe spojrzenie na pacjenta, zachęca do zmiany stereotypów i złych nawyków zdrowotnych, uczy pacjentów mówić kompleksowo o swoich problemach.
Radę Ekspertów tworzą wybitne autorytety naukowe:
– Prof. dr hab. n. med. Barbara Zahorska-Markiewicz – ekspert w zakresie chorób metabolicznych, specjalista w zakresie chorób wewnętrznych oraz zdrowia publicznego. Pani Profesor jest Prezesem Polskiego Towarzystwa Badań nad Otyłością, członkiem grupy OMTF i specjalistą SCOPE Europejskiego Towarzystwa Badań nad Otyłością (EASO) oraz Kierownikiem Poradni Leczenia Chorób Metabolicznych „WAGA” w Katowicach.
– Prof. dr hab. n. med. Krzysztof Celiński – ekspert w zakresie chorób górnego odcinka przewodu pokarmowego, gastroenterolog. Pan Profesor pracuje w Katedrze i Klinice Gastroenterologii z Pracownią Endoskopową Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, jest członkiem Zarządu Oddziału Lubelskiego Polskiego Towarzystwa Gastroenterologicznego.
– Prof. dr hab. n. med. Sławomir Dutkiewicz – ekspert w zakresie chorób układu moczowego, chirurg urolog. Pan Profesor jest członkiem Amerykańskiego Towarzystwa Urologicznego [AUA], Polskiego Towarzystwa Urologicznego [PTU], Międzynarodowego Towarzystwa Urologicznego [SIU, Societe Internationale D’Urologie], Polsko – Francuskiego Towarzystwa Angiologicznego oraz wiceprzewodniczącym Sekcji Urologów Wojskowych PTU. Pan Profesor jest również członkiem Rady Wydziału Humanistyczno-Przyrodniczego Jana Kochanowskiego w Kielcach, Kierownikiem Zakładu Profilaktyki i Epidemiologii Onkologicznej Instytutu Zdrowia Publicznego oraz przewodniczącym Rady Naukowej czasopisma „Lek w Polsce”.
– Prof. dr hab. n. med. Janusz E. Badurski – ekspert w zakresie osteoporozy, specjalista chorób wewnętrznych, osteoartrolog. Pan Profesor jest Dyrektorem Centrum Osteoporozy i Chorób Kostno-Stawowych w Białymstoku i Prezesem Polskiej Fundacji Osteoporozy, członkiem towarzystw krajowych i zagranicznych ukierunkowanych na choroby metaboliczne kości i stawów. Jest autorem i współautorem ponad 250 prac naukowych i czterech monografii głównie poświęconych osteoporozie, chorobie zwyrodnieniowej stawów, klinice bólu, metabolizmowi chrząstki stawowej i kości oraz chorobom reumatycznym.
– Doc. dr hab. n. med. Tomasz Hryniewiecki – ekspert w zakresie chorób układu krążenia, kardiolog.
Pan Docent jest Kierownikiem Oddziału Diagnostyki Jednodniowej Instytutu Kardiologii w Warszawie, jest członkiem Rady Naukowej Instytutu Kardiologii w Warszawie oraz wiceprzewodniczącym Sekcji Wad Serca Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego.
Informacje na temat programu „Zentiva – zmieniamy przyzwyczajenia”:
Ewa Marczyk-Chłopecka – 509-366-042 – emarczyk@onboard.pl
Magdalena Drzewek – 602-301-215 – mdrzewek@onboard.pl